Categorie: Nieuwsberichten

De Rechtbank Midden-Nederland heeft vorige week geoordeeld dat de Gemeente Utrecht al sinds de aanvang van de herstelwerkzaamheden aan de kademuren in strijd handelt met de omgevingsvergunning die zij zichzelf in 2012 had verleend. Het bouwveiligheidsplan waarin onder andere had moeten staan hoe schade aan de werfkelders zou moeten worden voorkomen ontbreekt.

Jarenlange vertraging, budgetoverschrijdingen, miljoenen euro’s schade door ontstane verzakkingen bij onder meer het Paushuize, kelders die beschadigen en dan blijkt na 12 jaar dat de gemeente in strijd handelt met de vergunning die zij zichzelf had verleend. De zoveelste domper bij het geldverslindende project in het Wervengebied.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft de gemeente de voorschriften uit de vergunning overtreden door de werkzaamheden uit te voeren zonder bouwveiligheidsplan. In een bouwveiligheidsplan moeten maatregelen worden vastgelegd om niet alleen onveilige situaties te voorkomen, maar ook hoe schade aan panden en kelders moet worden voorkomen. Bij de gemeentelijke werkzaamheden ontstaan trillingen en wordt het grondwaterpeil onder de werfkelders onttrokken, met een grote kans op schade aan de werfkelders. Een onderzoeksrapport met betrekking tot de vraag in hoeverre de werfkelders bestand zijn tegen die trillingen en grondwateronttrekkingen ontbreekt.

Wie betaalt?

In 2019 werd het hele project om de kademuren te herstellen nog stilgelegd. Twee jaar later werd door de gemeente het project weer opgepakt met daarbij de verruiming van het project om ook de monumentale kelders te gaan herstellen. Er zou nog ruim 500 miljoen euro voor nodig zijn. Voor wat betreft het herstel van de kelders was nog de vraag wie wat zou moeten betalen. In opdracht van de Gemeenteraad, het College en de keldereigenaren deed de onafhankelijke Commissie van Wijzen Wervengebied uitgebreid onderzoek en kwam tot de conclusie dat – vergelijkbaar met de huidige regeling in Groningen – uit de rechtspraak volgt dat de omkering van de bewijslast moet worden toepast bij vaststelling van de schade aan de werfkelders. Dit houdt in dat de gemeente de kosten voor het herstel van de kelders moet betalen, tenzij de gemeente onomstotelijk kan bewijzen dat de gemeente nergens schuld aan zou hebben.

Met de recente uitspraak van de rechtbank is de gemeente verplicht om de schade aan de kelders te vergoeden. Een paar maanden geleden zette de gemeente nog een aanbesteding uit om verder onderzoek te doen voor ruim 18 miljoen euro. Indien er 100 werfkelders moeten worden hersteld, is dat €180.000,- aan onderzoekskosten per kelder. Volgens de Belangenorganisatie Keldergewelf kan dat gemeenschapsgeld beter direct aan het herstel van de kelders besteed worden.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Om te voorkomen dat de werfkelders in de binnenstad van Utrecht beschadigd raken tijdens graafwerkzaamheden, komen er extra regels en gaat de gemeente het toezicht ‘intensiveren’. Dit kost ongeveer 125.000 euro per jaar.

Het gaat specifiek om graafwerkzaamheden van netbeheerders die werken aan kabels of leidingen. Volgens de gemeente zijn werfkelders in het verleden weleens beschadigd geraakt tijdens zulke werkzaamheden. Ook zijn op verschillende plekken in het historische centrum kabels of leidingen door de constructies van werfkelders aangelegd. “Beide schadesoorten kunnen leiden tot vermindering van stabiliteit van en scheuren in de werfkelders”, schrijft het college van B&W.

Om te voorkomen dat werfkelders weer beschadigd raken tijdens graafwerkzaamheden, komen er ten eerste nieuwe regels voor de netbeheerders. Zo moeten zij straks vaker met de hand graven en ook het terugleggen van de straatstenen moet handmatig gebeuren. “Er mag geen gebruik worden gemaakt van trilplaten, of andere vormen waarbij machinale trillingen worden gegenereerd.”

Toezicht

Naast de aangepaste regelgeving gaat de gemeente ook het toezicht op de werkzaamheden ‘intensiveren’. Als de netbeheerder bijvoorbeeld een sleuf heeft gegraven moet deze eerst gecontroleerd worden door een toezichthouder, voordat de kabels of leidingen gelegd mogen worden. Ook moet de netbeheerder minimaal 48 uur van tevoren aangeven waar en wanneer de werkzaamheden starten, zodat de uitvoerder eerst kan overleggen met de toezichthouder.

“Als de toezichthouder constateert dat er boven, of in de nabijheid van een werfkelder niet zorgvuldig wordt gewerkt of er tijdens het ontgraven een werfkelder of de waterdichte laag van een kelder kan zijn geraakt, kan het college het werk stilleggen”, is te lezen in de nieuwe werkinstructie.

Kosten

De nieuwe regels en het extra toezicht starten op 1 april van dit jaar. De kosten daarvan worden geschat op 125.000 euro per jaar. De eerste drie jaar wordt betaald uit een potje waarin geld zit voor het herstel van het wervengebied. Daarna moeten de maatregelen betaald worden van het reguliere budget voor toezicht in Utrecht.

“In de periode tot 1 april 2027 evalueren we daarom al doende de werkwijze, de benodigde inzet en eventuele efficiëntiewinst die bereikt kan worden wanneer de nieuwe werkwijze gemeengoed is geworden”, aldus het college.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Vanwege de slechte staat van twee werfkelders aan de Nieuwegracht in Utrecht, zijn tijdelijk twee bovenliggende parkeerplaatsen afgesloten. Een deel van het gewelf van de kelders blijkt er zo slecht aan toe te zijn, dat de constructies uit voorzorg moet worden gestut voordat er weer voertuigen mogen parkeren.

Het gaat om twee werfkelders ter hoogte van de Nieuwegracht 2 nabij de Pausdam. Onlangs is uit een inspectie gebleken dat een deel van het keldergewelf er slecht aan toe is. Dit deel bevindt zich onder de parkeervakken en niet onder de rijbaan. De gemeente werkt naar eigen zeggen al samen met de eigenaar aan een plan voor herstel.

Voordat dit kan gebeuren moet onder meer een 3D-scan worden gemaakt. Dit kan alleen als de kelder leeg is. “Met de keldereigenaar is afgesproken dat hij dat binnen twee weken laat doen”, schrijft de gemeente.

Houten palen

Na de scan worden de slechte delen van de kelders uit voorzorg gestut. Hierbij wordt een plaat tegen het keldergewelf geplaatst en ondersteund met een constructie van houten palen. De kelders zijn daarna niet meer toegankelijk, maar de parkeerplaatsen kunnen wel weer gebruikt worden.

Eerder werd het parkeerverbod met borden aangegeven, maar inmiddels zijn beide plekken afgezet met een hek. Ook is er een wegsleepregeling van kracht. De gemeente schrijft tot slot dat de hekken uiterlijk 23 februari weer verdwijnen.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Op verschillende plekken aan de Kromme Nieuwegracht en Drift wordt komende weken de tijdelijke ondersteuning van de kluismuur vervangen. Vanaf eind juli is de gemeente hier zo’n vijf weken mee bezig. 

Volgens de gemeente werken de zogenoemde bentonietzakken als tijdelijke maatregelen om de muur de ondersteunen niet meer goed. De jutezakken gevuld met bentonietkorrels, wat een soort klei is, worden daarom vervangen. De groutzakken zijn van een soort beton en verpakt in plastic.

Een kluismuur is een constructie als er geen werf is, niet overal langs de grachten liggen deze werven namelijk. Als een werfkelder direct aan het water ligt spreken we van een kluismuur.

“In 2019/2020 bleek dat op een aantal plekken langs de Kromme Nieuwegracht en Drift geen vaste zandlaag onder de fundering van de kluismuur aanwezig was”, schrijft gemeente in een wijkbericht. De jutezakken met bentonietkorrels waren toen voor een paar jaar een tijdelijke oplossing voor ondersteuning van de kluismuur.

Geen beweging in de muren

De kluismuren worden iedere maand met metingen in de gaten gehouden. En die geven aan dat er geen beweging in de muren zit. Wel kwam uit een periodieke inspectie naar voren dat op een van de plekken de bentonietzakken hun werk niet meer goed deden. “Daarom hebben we ook de andere locaties geïnspecteerd waar deze zakken lagen. Ook op deze plekken blijkt dat deze aan vervanging toe zijn”, schrijft de gemeente.

De zakken als extra ondersteuning zijn dus tijdelijk, want uiteindelijk worden de muren definitief hersteld. In maart bleek dat het herstel van de kluismuren en kelders aan de Kromme Nieuwegracht en de Drift met vier tot zes maanden is vertraagd. Ook vallen de werkzaamheden duurder uit, zo’n 150.000 euro. Het herstel moet aan het eind van het eerste kwartaal van 2024 beginnen.

De vertraging van de werkzaamheden was de zoveelste tegenvaller binnen het project wal- en kluismuren. Meerdere keren bleek al dat er te weinig geld was gereserveerd voor de werkzaamheden en ook de communicatie tussen de gemeente en de eigenaren van werfkelders alles behalve vlekkeloos verloopt. Voorlopig is er een regeling waarmee eigenaren en de gemeente allebei een deel van de kosten betalen.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Vrachtwagens die zich ondanks een verbod in het wervengebied in de Utrechtse binnenstad wagen, worden automatisch beboet. Negentien camera’s gaan aan de hand van kentekens controleren op te zwaar verkeer.

Utrecht nam de afgelopen jaren al meerdere maatregelen om zwaar verkeer te weren in straten waaronder eeuwenoude werf- en straatkelders liggen. Zo mag bijvoorbeeld het maximale gewicht op een as met twee wielen (aslast) niet boven de 2 ton uitkomen.

Er werden ook paaltjes geplaatst zodat brede voertuigen niet meer in de straten langs de grachten kunnen komen. Onafhankelijk onderzoek wees eerder uit dat zwaar verkeer veel schade heeft aangericht aan de kelders.

Verkeerstellingen

Volgens de gemeente blijkt uit verkeerstellingen en waarnemingen dat de verschillende maatregelen helpen het te zware verkeer terug te dringen, maar ook dat niet iedereen zich nog aan de regels houdt. Vorig jaar werden 65 chauffeurs met een te zware vrachtwagen bekeurd.

De gemeente overlegt met het Openbaar Ministerie over het ophangen van camera’s die aan de hand van kentekens vrachtwagens herkennen. De chauffeur die het vrachtwagenverbod negeert, krijgt automatisch een boete van 100 euro.

De boete kan afhankelijk van de aslast oplopen tot 1100 euro. ,,Daarvoor moet het voertuig wel worden gewogen’’, aldus een woordvoerder van de gemeente. Als het OM akkoord gaat, kunnen de camera’s dit najaar worden opgehangen.

Autovrij

Om schade door te zwaar verkeer zoveel mogelijk te voorkomen worden binnenkort ook een vrachtwagenverbod ingevoerd en paaltjes geplaatst in de Schoutenstraat en de Lange en Korte Smeestraat. Personenauto’s en bestelauto’s mogen op bepaalde tijden nog wel rijden in de Schoutenstraat. De kelders onder de Ganzenmarkt worden beschermd door de Ganzenmarkt autovrij te maken.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Wie benieuwd is naar de loop van vier werfkelders aan de Oudegracht, kan die vanaf nu bekijken. Landmeetkundig ingenieursbureau Geomaat heeft, in opdracht van de gemeente Utrecht, een pilot uitgevoerd en daarbij vier werfkelders driedimensionaal in kaart gebracht. Met deze data wil de gemeente inzicht krijgen in hoe de kelders lopen. 

De binnenstad van Utrecht kent ruim 950 straat-, brug- en werfkelders. De gemeente wil een duidelijk beeld van de kelders hebben en inzichtelijk hebben hoe ze lopen. Om duidelijk te krijgen hoe de kelders het beste ingemeten kunnen worden, voerde Geomaat een pilot uit. Het bedrijf bracht vier werfkelders van binnen en buiten in kaart met een 3D-handscanner en statische scanner. Deze informatie verwerkte het bureau in de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT), de nieuwe digitale kaart van Nederland. 

Gedurende het project heeft het bedrijf samen met de gemeente gekeken naar wat het verschil is in de ingewonnen data met de twee scanners. “Het grootste verschil is dat de puntdichtheid met de statische scanner hoger is. Daarentegen kom je met de handscanner gemakkelijker op plaatsen waar het voor de statische scanner wat lastiger is. Ook wanneer de data verwerkt moet worden in de BGT, kan de handscanner prima ingezet worden”, zo schrijft het bedrijf op zijn website. 

3D-omgeving

Uiteindelijk wil de Utrechtse gemeente alle werfkelders en omgeving in kaart hebben en presenteren in een 3D-omgeving. Volgens Geomaat is dit nog volop in ontwikkeling, maar moet het uiteindelijk leiden naar een bron waar je toegang hebt tot allerlei data over een kelder. “Naar aanleiding van deze pilot hebben wij de gemeente geadviseerd over de beste inwin- en verwerkmethodes.”

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Utrecht heeft een begin gemaakt met het herstel van de werfkelders. De negen middeleeuwse werfkelders van Magazijn De Zon worden al eerste aangepakt. Utrecht werkt tot 2050 aan het herstel van de werven, zodat ze goed bewaard blijven voor de toekomst.

Magazijn De Zon, op de hoek van de Oudegracht en Choorstraat, heeft negen middeleeuwse werfkelders. Deze eeuwenoude werfkelders worden verstevigd en waterdicht gemaakt. Dit gebeurt binnen in de kelders, maar ook vanaf de bovenkant. Hiervoor wordt de straat open gegraven. De straat blijft toegankelijk met loopplanken. Het herstel van deze middeleeuwse werfkelders kan vanaf de straat goed gevolgd worden.

Het herstel van de werfkelders is deze week gestart en duurt ongeveer een jaar. Het werk schuift telkens een stukje op: elke keer worden één of twee kelders tegelijk hersteld. De werfkelders aan de Oudegracht zijn het eerst aan de beurt.

Warmteleiding vervangen

Vanaf oktober dit jaar herstelt de gemeente ook de walmuur en werf tussen de Stadhuisbrug en Bezembrug. Tegelijk met deze werkzaamheden vervangt Eneco de warmteleiding. De nieuwe walmuur wordt gebouwd op de plek waar nu de tijdelijke damwand zit. Deze werkzaamheden zijn in mei 2024 klaar.

De werfkelders tussen de Bezembrug en Stadhuisbrug ontstonden in de Middeleeuwen. Op de huidige werf stond hier van de 14e tot en met de 17e eeuw een rij huizen. Deze rij huizen werd de Snippenvlucht genoemd. Drie eeuwen geleden werden de huizen gesloopt zodat er meer ruimte kwam voor de vaart.

De werkzaamheden aan de werven zijn onderdeel van het programma Wervengebied. Per jaar worden zo’n 35 werfkelders en 100 meter walmuur hersteld.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

De gemeente Utrecht begint maandag met het herstellen van de negen middeleeuwse werfkelders van Magazijn De Zon. Het herstel van de kelders gaat ongeveer een jaar duren.

De negen middeleeuwse werfkelders van Magazijn De Zon worden de komende tijd verstevigd en waterdicht gemaakt. Dat wordt gedaan in de kelders zelf, maar ook vanaf de bovenkant van de keldergewelven. Voor de werkzaamheden aan de bovenkant moet de straat worden opgebroken, maar er worden loopplanken geplaatst zodat de straat wel toegankelijk blijft.

De werkzaamheden aan de kelders van Magazijn De Zon gaan ongeveer een jaar duren, waarbij het werk steeds een stukje opschuift. Elke keer worden één of twee kelders tegelijk aangepakt, te beginnen met de kelders aan de Oudegracht. In 2025 moet het Nationaal Literatuurmuseum/ Kinderboekenmuseum Magazijn De Zon betrekken.

Stadhuisbrug

De negen kelders zijn onderdeel van het grotere project met werkzaamheden aan de werven in de omgeving van de Stadhuisbrug. De werfkelders tussen de Stadhuisbrug en de Bezembrug ontstonden in de middeleeuwen. Van de veertiende tot de zeventiende eeuw stond op de huidige werf en de gracht een rij huizen, de Snippenvlucht. De huizen werden echter gesloopt om ruimte te maken voor de vaart. Zo kreeg de Oudegracht op dit deel weer een werf en de kelders van de huizen zijn voor een deel de huidige werfkelders.

Vanaf oktober begint de gemeente met het herstellen van de walmuur en de werf tussen de Stadhuisbrug en de Bezembrug. De nieuwe walmuur komt op de plek waar nu de tijdelijke damwand zit. In mei 2024 moet alles klaar zijn.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

De gemeente Utrecht en het Nationaal Restauratiefonds hebben donderdag het Utrechts Wervenfonds ingesteld. Eigenaren van werf-, kluis,- of straatkelders in het Utrechtse werfgebied kunnen hier een lening met een lage rente afsluiten voor het herstel van hun kelder. De lening is een aanvulling op de subsidieregeling van vier miljoen euro die sinds november vorig jaar beschikbaar is voor de keldereigenaren. 

Utrecht werkt aan het herstel en behoud van het 900 jaar oude wervengebied. De gemeente wil de eigenaren van werf- en kluiskelders in het wervengebied naar eigen zeggen ‘zo veel mogelijk ondersteunen bij het in goede staat houden’ van het erfgoed. “Het is nodig om de kelders in het wervengebied veilig te houden en dit bijzondere erfgoed voor toekomstige generaties te behouden”, liet wethouder Rachel Streefland eerder weten.

Het doel is om jaarlijks honderd meter muur en 35 kelders te herstellen, onderhouden en waterdicht te maken. Volgens de gemeente zijn er in totaal ongeveer duizend kelders, veelal in particulier bezit, die hersteld moeten worden. “We richten ons de komende jaren vooral op het herstel van kelders en muren die in slechte staat zijn. Naast de urgentie wordt ook gekeken naar samenhang van werk aan muren en kelders, werk met werk combineren, logistieke uitvoerbaarheid en de samenwerking met de keldereigenaren”, zo legt de gemeente uit.

Lening aanvragen

De kosten voor het herstel van de kelder worden verdeeld tussen de gemeente en de keldereigenaren. Welk percentage van het bedrag de gemeente op zich neemt, hangt onder meer af van aan wie de kosten toe te schrijven zijn.

Omdat de subsidie niet alle kosten dekt die een keldereigenaar moet maken om een kelder te herstellen, kunnen eigenaren nu een zogenoemde ‘laagrentende lening’ afsluiten bij het Utrechts Wervenfonds voor het deel van de herstelkosten dat niet onder de subsidie valt. Keldereigenaren kunnen alleen een lening uit het Utrechts Wervenfonds aanvragen als zij gebruikmaken van de subsidieregeling. 

“De rente ligt 5 procent lager dan de marktrente, met een mininum van 1,5 procent. Dat wil zeggen dat bij de huidige marktrente en een looptijd van dertig jaar de keldeigenaar per 10.000 euro geleend bedrag 35 euro per maand aan rente en aflossing betaalt”, aldus de gemeente. 

Toekomst

“Het is goed dat we deze keldereigenaren een laagrentende lening kunnen aanbieden, waarmee ze de financiële gevolgen van kelderherstel kunnen opvangen. Zo hopen we de drempel om hun kelder aan te pakken voor hen verder omlaag te brengen”, aldus wethouder Streefland. “Dat vergroot de kans dat we de kelders in het wervengebied, samen met de keldereigenaren, in gestaag tempo kunnen herstellen en voor de toekomst kunnen behouden.”

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Het selecteren van een aannemer voor het opknappen van de Utrechtse werven duurt langer dan gedacht. De uitvoering van de megaklus loopt daardoor vertraging op.

Rotte plekken, verzakkingen, scheuren in muren: veel kademuren in het Utrechtse wervengebied zijn er slecht aan toe. Een desastreus verlopen herstelklus aan de Kromme Nieuwegracht bij Paushuize in 2017 leidde er uiteindelijk toe dat Utrecht alle wal- en kluismuren gaat herstellen. Het enorme project gaat zo’n dertig jaar duren.

Voor de herstelwerkzaamheden in 2023 en 2024 moet eerst een aannemer worden aangesteld. Utrecht wilde aanvankelijk aan de slag met een van de bedrijven die al in het wervengebied aan het werk is geweest. Die ervaring is belangrijk om nieuwe schades te voorkomen.

Recent is het de gemeente duidelijk geworden dat een veel omvangrijker selectieproces noodzakelijk is: er moet een Europese aanbesteding worden uitgeschreven. Dat betekent dat alle aannemers, ook die nog geen ervaring in Utrecht hebben, mogen meedingen naar de klus.

Pilot om ervaring op te doen

Dit leidt naar verwachting een vertraging van vier tot zes maanden en extra kosten van ongeveer 150.000 euro. Het herstel van kluismuren en -kelders op de Kromme Nieuwegracht start waarschijnlijk pas in 2024.

De komende twee jaar gelden als een pilot om ervaring op te doen met de herstelwerkzaamheden, vaststellen van schadeoorzaken en het verdelen van de kosten met de eigenaren van de werfkelders. Binnenkort volgt een uitgebreidere voortgangsrapportage.

Problemen bij andere aanbestedingsprocedure

Utrecht ging eerder flink de mist in met een andere aanbestedingsprocedure. Ambtenaren gingen akkoord met standaard bankjes in nieuwe bushokjes, terwijl in de officiële documenten om zogeheten zevende bankjes was gevraagd. Het bedrijf dat niet geselecteerd werd voor de klus, werd later in het gelijk gesteld door de gerechtshof en wil nu een schadevergoeding.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door: