KELDERGEWELF

Camiel van den Boogaard woont al jaren in Utrecht, maar was tijdens het filmen van zijn documentaireserie over de Utrechtse werven verbaasd over de schoonheid van de gracht, de kades en de werfkelders. “Ik was bijna ontroerd van hoe mooi het is.”

Vanaf morgen zendt RTV Utrecht de driedelige serie De werven van Utrecht, leven aan de grachten op televisie uit. De documentairemaker richtte zijn camera op de herstelwerkzaamheden van de kades en sprak bewoners en gebruikers van de werfkelders. “Maar ook mensen die kritiek hebben, bijvoorbeeld comités die zich verzameld hebben om sterker te staan tegen de gemeente.”

Want over die 900 jaar oude werfkelders woedt een stevige strijd tussen eigenaren van de kelders en de gemeente, die weer de baas is over de kades, de gracht en de weg boven de kelders. De werfkelders moeten gerenoveerd worden, grote vraag: wie gaat dat allemaal betalen?

Veel kelders hebben schade. Sommige zijn er zo slecht aan toe dat ze op instorten staan. Van den Boogaard: “De bewoner moet nu aantonen dat het niet de schuld van de bewoners is, zij hadden dat liever andersom gezien.”

Dat die kelders kwetsbaar zijn is niet verwonderlijk. De kelders zijn honderden jaren uit en stammen uit een tijd dat auto- en vrachtverkeer niet bestond. “Het is niet gemaakt voor de moderne tijd. Dat is ook het probleem: het is vaak niet goed gefundeerd, de afwatering is ook niet goed. Het is een kwetsbaar systeem.” Ook vrachtverkeer en auto’s die over de kelders rijden kunnen voor schade zorgen.

In de documentaire valt ook te genieten van de ontroerend mooie werven. “Ze zijn wereldwijd echt uniek”, zegt Van den Boogaard. “Het mooiste vind ik dat je verschillende niveaus hebt. Je kunt over het water varen, je kunt over de werfkade lopen; dan kun je ook hele einden langs het water lopen, en je kan natuurlijk op de straat lopen. Dus je hebt drie niveaus en daar staan ook nog allemaal bomen op. Je kunt het op verschillende manieren en dat is een heel rijk beeld.”

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Met een subsidieregeling van vier miljoen euro dacht wethouder Rachel Streefland (ChristenUnie) de eigenaren van kelders in het wervengebied in Utrecht tegemoet te komen. Niets blijkt minder waar. De keldereigenaren hebben geen goed woord over voor de regeling en voorspellen ‘honderden rechtszaken’.

Het geld is bedoeld voor het onderhoud, herstel en het waterdicht maken van kelders die in de Utrechtse binnenstad vanaf het water onder de straat doorlopen naar woningen. Deze werfkelders zijn onderdeel van het monumentale wervengebied dat de gemeente voor toekomstige generaties wil behouden. Daarnaast kunnen eigenaars van straatkelders die niet aan water grenzen bij de gemeente aankloppen.

Een groot aantal van deze kelders is in slechte staat. De gemeente en keldereigenaren ruziën al langere tijd over de vraag wie de herstelkosten moet betalen. Volgens de eigenaren moet de gemeente hiervoor opdraaien, omdat de schade onder meer is ontstaan door het (zware) verkeer dat over de kelders rijdt.

Wethouder Streefland presenteerde ruim een week geleden een subsidieregeling. De regeling is volgens haar met inbreng van de keldereigenaren tot stand gekomen. Toch zijn die niet tevreden. De eigenaren vinden het onbestaanbaar dat zij tot 50.000 euro ‘simpelweg de helft’ van de kosten moeten betalen.

‘Wie de brokken maakt, moet dokken’

Volgens de eigenaren is de gemeente in de meeste gevallen aansprakelijk voor schade aan de kelders. Het gaat om scheuren en verzakkingen als gevolg van zwaar verkeer, boomwortels of instabiele funderingen van de aangrenzende wal- en kluismuren. Wie de brokken maakt, moet dokken, stellen zij. De gemeente stelt op haar beurt dat het om onderhoud gaat dat een eigenaar nu eenmaal eens in de 35 jaar moet plegen.

De kosten tussen de 50.000 en 250.000 komen voor rekening van de gemeente als de schade aan constructieve gebreken is toe te schrijven. Als de gebreken zijn veroorzaakt door bijvoorbeeld onjuiste verbouwingen, dan betaalt de eigenaar 100 procent van de kosten. Als de kosten niet eenduidig aan de gemeente of eigenaar zijn toe te schrijven, dan betaalt de gemeente 90 procent en de eigenaar 10 procent.

Keldereigenaren, verenigd in de Vereniging Keldergewelf i.o., voelen zich ‘om de tuin geleid’. Ze gingen er na het advies van een Commissie van Wijzen van uit dat de gemeente vrijwel alle kosten voor het herstel van de kelders op zich zou nemen.

Keldergewelf stelt dat honderden keldereigenaren naar de rechter zullen stappen als de gemeente voet bij stuk houdt. ,,Veel juristen hebben al aangegeven dat op basis van alle rapporten, onderzoeken en adviezen de keldereigenaren een sterke zaak hebben’’, stelt de vereniging in een verklaring.

De keldereigenaren hebben ondertussen hun hoop gevestigd op de gemeenteraad. De raad stelde eerder onder meer dat de gemeente in samenspraak met de eigenaren tot herstel van de kelders moest komen. Volgens de Vereniging Keldergewelf is hier geen sprake van. ,,Er ligt een onoverbrugbare gracht tussen het wervengebied en het stadskantoor.’’

Tot 1 juli 2024

De subsidieregeling voor de keldereigenaren geldt tot 1 juli 2024. Daarna komt er volgens wethouder Streefland een definitieve subsidieregeling. Kelders met ernstige lekkage of ernstige gebreken in de constructie en werfkelders waar de gemeente gelijktijdig de slechte wal- en kluismuren herstelt, bijvoorbeeld aan de Kromme Nieuwegracht en Drift, worden als eerste aangepakt.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door:

Er komt per direct een subsidieregeling om de werfkelders in Utrecht te herstellen. Herstel is dringend nodig om instorting te voorkomen, maar eigenaren en de gemeente konden het eerst niet eens worden over de verdeling van de kosten. Nu dus wel. Eigenaren kunnen de subsidie vanaf vandaag aanvragen bij de gemeente.

Het gaat in eerste instantie om een tijdelijke subsidie voor twee jaar. Samen met keldereigenaren moeten er in die periode zeventig kelders worden opgeknapt. Daarbij wordt prioriteit gegeven aan kelders met ernstige lekkages en ernstige gebreken in de constructie, en kelders waar de gemeente ook meteen de slechte wal- en kluismuren kan herstellen. Daarvoor heeft de gemeente 4 miljoen euro vrijgemaakt.”Het is nodig om de kelders in het wervengebied veilig te houden en dit bijzondere erfgoed voor toekomstige generaties te behouden”, legt wethouder Rachel Streefland de reden uit voor deze tijdelijke regeling.

Kostenverdeling

Hoe de kosten voor het herstel verdeeld worden, verschilt per geval. De gemeente betaalt in ieder geval alle kosten voor het maken van een herstelplan en de bijbehorende onderzoeken en inspecties. Tot 50.000 euro worden de kosten voor onderhoud, herstel en het waterdicht maken van de kelders gelijk verdeeld tussen beide partijen.

Daarna wordt gekeken aan wie de schade is toe te schrijven: de gemeente of de eigenaar. Als dat niet zonder uitgebreid technisch onderzoek vast te stellen is, dan betaalt de gemeente 90 procent en de eigenaar de rest. Daaraan zit wel een maximum van 250.000 euro.

Definitieve regeling

De voorlopige subsidieregeling is de voorloper op de definitieve financiële regeling die op 1 juli 2024 in moet gaan. Dit omdat de gemeente momenteel nog een onderzoek laat uitvoeren naar hoe de kosten het beste verdeeld kunnen worden. Deze tijdelijke regeling moet er voor zorgen dat er ook de komende twee jaar al kelders hersteld kunnen worden.Eigenaren willen volgens de gemeente namelijk zekerheid voordat ze aan het opknappen van hun kelders beginnen, niet pas achteraf. “De tussenliggende tijd benutten we om – terwijl we de keldereigenaren helpen hun kelders te herstellen – te leren over schadeoorzaken, herstel, kosten en kostenverdeling en onze samenwerking bij het behoud van ons erfgoed”, zegt Streefland.

Betrekken van eigenaren

In juli kwam de gemeente ook al met een tijdelijke financiële regeling op de proppen. Daarop kwam toen veel kritiek van de werfkeldereigenaren. “Het is teleurstellend dat over een passend aanbod niet vooraf overleg is gepleegd met de betrokkenen”, schreven zij toen in een brief aan de gemeente.

De gemeente laat weten dat het de eigenaren deze keer wel betrokken heeft bij de regeling. “Deze regeling is gemaakt met inbreng van keldereigenaren. In één-op-één gesprekken, burenoverleg, mail- en briefwisselingen zijn vragen en reacties opgehaald en in de regeling verwerkt”, vertelt Streefland over hoe de regeling tot stand kwam.

Lees het volledige Nieuwsbericht gepubliceerd door: